Dit jaar stond uiteraard in het teken van de verkiezingen, de formatie en de beëdiging van het nieuwe kabinet. Het was het jaar waarin de economie weer ging draaien en de asielstroom onder controle kwam. Vat ik het dan goed voor u samen?
"Het was inderdaad het jaar van de verkiezingen, een complexe en ook wel plezierige formatie en de start van het nieuwe kabinet geeft mij heel veel energie om weer aan de slag te gaan. De economie is het hele jaar goed blijven draaien; er komen veel banen bij en de werkloosheid daalt."
"Ik weet alleen niet of ik de asielproblematiek genoemd zou hebben, want die was eigenlijk vorig jaar - na de afspraken met Turkije - onder controle aan het komen. Bovendien hebben we nog wel wat problemen op het gebied van asiel op te lossen. Bijvoorbeeld om economische migranten, die geen recht op asiel hebben, terug te sturen naar land van herkomst."
De asielproblematiek is dus nog niet onder controle?
"We waren out of control in 2015. We zijn weer in control gekomen na de afspraken met Turkije in 2016. Maar het is niet zo dat we nu klaar zijn. Met Frankrijk en Duitsland ben ik bezig om samen met de Afrikaanse landen te kijken hoe we de stroom mensen die geen kans maken op asiel in te dammen en ervoor te zorgen dat Afrikaanse landen deze economische migranten weer terugnemen. We zijn nog niet klaar."
Hoe spannend was de Tweede Kamerverkiezing voor u?
"Verkiezingen zijn altijd spannend. In 2012 was het ook spannend. Toen zag je de SP opeens stijgen in de peilingen en werd daarna de PvdA de grootste. Nu zag je het CDA en D66 opkomen en de PVV zat heel dichtbij ons. Ik ben heel blij en trots dat ik uiteindelijk het vertrouwen van de kiezer heb gekregen."
Uw politieke tegenstanders fluisteren dat u de verkiezingen hebt gewonnen vanwege uw optreden rond de Turkse minister Kaya die in Rotterdam wilde spreken. U verhinderde dat en maakte duidelijk dat haar komst ongewenst was.
"Het kabinet heeft toen gedaan wat het moest doen. Ik heb niet gepland dat dat vlak voor de verkiezingen gebeurde. Ik heb geen seconde gedacht: ik moet nu ingrijpen, want er zijn Tweede Kamerverkiezingen. Wij hebben als coalitie, met toenmalig vicepremier Lodewijk Asscher en minister van Buitenlandse Zaken Bert Koenders, met volle overtuiging gezegd: wij zijn een soeverein land en wij laten ons dit niet gebeuren."
"Wat het effect op de verkiezingen is geweest kun je nooit weten. Je zag al wel dat we voor het incident in de peilingen aan het stijgen waren."
“Wij hebben ons als kabinet af te vragen of wij als Nederland competitief zijn”
De VVD ging de campagne in met eigenlijk drie speerpunten: het herstel van de economie, de asielstroom en de Nederlandse identiteit. Na de formatie wordt de burger opeens geconfronteerd met een verhoging van het lage btw-tarief, de afschaffing van de dividendbelasting en krijgt het te horen dat de klimaatplannen van het kabinet miljarden gaan kosten.
"Zo voel ik het niet. Het doel was om Nederland sterker uit de crisis te krijgen. Ik was en ik ben zeer gemotiveerd om door te gaan. Die btw-verhoging maakt deel uit van de belastinghervorming waardoor de lasten uiteindelijk lager zullen uitvallen. Ik ben voor de btw-verhoging, omdat we daardoor de lasten extra kunnen verlagen. Van die verhoging komt er uiteindelijk dus niets bij de overheid terecht, omdat de lasten meer verlaagd worden dan dat de btw verhoogd wordt."
Van de dividendbelasting zijn mensen verbaasd dat het in geen enkel verkiezingsprogramma stond en geen onderwerp in verkiezingscampagne is geweest.
"Wij hebben ons als kabinet af te vragen of wij als Nederland competitief zijn. De laatste cijfers laten zien dat 15.000 buitenlandse bedrijven zorgen voor 700.000 Nederlandse banen. In een veranderende wereld met de Brexit, met allerlei Europese landen die bezig zijn naar hun belastingen te kijken, moet een kabinet altijd kijken hoe Nederland competitief blijft."
"Tijdens de formatie hebben wij besloten de dividendbelasting af te schaffen om competitief te blijven. Dat is een keuze die we maken. De VVD-campagne was erop gericht sterker uit de crisis te komen en banen voor Nederlanders te creëren en te behouden. Daar hoort ook bij dat je het vestigingsklimaat goed houdt."
"Waarom zou dit kabinet het anders doen? De regering heeft twee taken: zorgen voor veiligheid en banen. De regering creëert geen banen, maar moet wel voor een omgeving zorgen waar banen bij kunnen komen. Waar Shell of andere multinationals verder zijn gevestigd, maakt mij niet zoveel uit. Tenzij, en dat is het geval, zij verantwoordelijk zijn voor heel veel banen."